Arabulucu Ne Yapar?
Arabulucu, anlaşmazlık yaşayan taraflar arasında iletişimi kolaylaştıran ve çözüm yolları arayan tarafsız bir üçüncü kişidir. Arabulucu, çözüm sürecinde rehberlik ederek tarafların kendilerine uygun, kabul edilebilir bir anlaşmaya varmalarını sağlamayı amaçlar. Ancak, arabulucunun rolü, bir hâkim ya da yargıç gibi karar vermek değildir; bunun yerine, tarafları bir araya getirip, onlara farklı çözüm seçenekleri sunarak kendi çözüm yollarını bulmalarına yardımcı olmaktır.
Arabulucunun yaptığı işler ve süreçleri, aşağıdaki temel adımlarla açıklanabilir:
1. Tarafsızlık ve Bağımsızlık
Arabulucunun en temel rolü tarafsız olmaktır. O, hiçbir tarafa avantaj sağlamaz ve taraflar arasında dengeyi sağlar. Arabulucu, tüm tarafların eşit şekilde dinlenmesini ve adil bir süreç yürütülmesini temin eder. Tarafların güvenini kazanarak, onlara rahatça konuşma imkânı sunar.
2. İlk Görüşmelerin Düzenlenmesi
Arabulucu, taraflarla bir araya gelerek sürecin nasıl işleyeceğini açıklar. Arabuluculuk sürecinin gönüllülük esasına dayandığını, gizliliğin sağlandığını ve sonuçların bağlayıcı olabileceğini belirtir. İlk görüşmelerde, her tarafın istekleri ve endişeleri dinlenir ve anlaşmazlığın ana noktaları belirlenir.
3. İletişimi Kolaylaştırma
Anlaşmazlık durumunda taraflar arasında iletişim genellikle zorlaşabilir. Arabulucu, taraflar arasında etkili bir iletişim kurmalarını sağlamak için çeşitli teknikler kullanır. Bazen taraflar birbirleriyle doğrudan konuşmakta zorlanabilirler. Bu durumda, arabulucu her iki tarafla da ayrı ayrı görüşmeler yaparak, karşı tarafın bakış açısını anlamalarına yardımcı olabilir.
4. Çözüm Yolları Arama
Arabulucu, tarafları çözüm yolları üzerinde düşünmeye teşvik eder. Bu süreçte, arabulucu önerilerde bulunabilir ve taraflara çözüm önerileri sunabilir. Ancak, arabulucu asla taraflara ne yapmaları gerektiğini dikte etmez. Amaç, tarafların ortak bir çözüm bulmalarını sağlamak için alternatifler sunmaktır.
5. Müzakere Sürecini Yönlendirme
Arabulucu, müzakere sürecini yönetir. Taraflar arasında yapıcı bir konuşma ortamı yaratır ve görüşmelerin yapıcı bir şekilde ilerlemesini sağlar. Eğer bir taraf, diğerinin teklifine karşı direnç gösteriyorsa, arabulucu, olayı farklı bir perspektiften değerlendirerek tarafları yeniden bir araya getirebilir. Ayrıca, tartışmaların kontrolden çıkmaması için tarafları sakinleştirir ve çözüm odaklı bir atmosfer oluşturur.
6. Anlaşma Taslağının Hazırlanması
Taraflar arasında bir anlaşma sağlandığında, arabulucu, bu anlaşmanın yazılı hale getirilmesine yardımcı olur. Arabulucu, tarafların anlaşmazlık konusunda ne üzerinde mutabık kaldıklarını ve hangi çözüme karar verdiklerini belgeleyerek, anlaşmanın yazılı bir taslağını oluşturur. Arabulucu, tarafların anlaşmanın her maddesini tam olarak anladığından emin olur ve her iki tarafın da imzalayacağı bir belge hazırlar.
7. Çözüm Yolu Bulunamıyorsa Süreci Sonlandırma
Eğer taraflar anlaşmazlıklarını çözememişse, arabulucu süreci sonlandırır. Arabulucu, bu durumda tarafları mahkemeye gitme hakkı konusunda bilgilendirir ve gerekirse sürecin sonlanmasına dair bir rapor hazırlar. Ancak, arabuluculuk sürecinde genellikle taraflar arasındaki iletişim yeniden kurulur ve çözüm yolları üzerinde düşünülür.
8. Gizliliği Sağlama
Arabulucu, sürecin gizliliğini garanti altına alır. Arabuluculukta, taraflar arasında paylaşılan bilgiler üçüncü şahıslarla paylaşılmamalıdır. Arabulucu, bu konuda yasal yükümlülükler ve etik kurallar çerçevesinde hareket eder. Gizlilik, tarafların daha rahat bir şekilde sürece katılmalarını ve açıkça görüşlerini paylaşmalarını sağlar.
Arabulucunun Yetkinlikleri
Bir arabulucunun başarılı olabilmesi için bazı temel yetkinliklere sahip olması gereklidir:
-
İletişim Becerileri: Arabulucu, taraflar arasında etkili bir şekilde iletişim kurabilmeli ve tarafların birbirlerini anlamalarını sağlayabilmelidir.
-
Empati ve Dinleme: Tarafların duygusal ve maddi ihtiyaçlarını anlamak için empatik bir yaklaşım sergilemek önemlidir. Dinlemek, çözüm önerileri geliştirmek için kritik bir beceridir.
-
Çatışma Çözme Yeteneği: Arabulucu, taraflar arasındaki çatışmaları çözebilmek için stratejiler geliştirmeli ve yaratıcı çözüm önerileri sunabilmelidir.
-
Hukuki Bilgi: Arabulucular, süreç hakkında genel bir hukuki bilgiye sahip olmalı ve yasal yükümlülükleri göz önünde bulundurmalıdır.
Sonuç Olarak
Arabulucunun yaptığı işler, taraflar arasındaki çözüm sürecini kolaylaştırmak, doğru yönlendirmeleri sağlamak ve tarafları bir araya getirerek uzlaşmalarını sağlamaktır. Arabulucu, çatışmanın bir parçası değil, çözümün bir parçasıdır. Bu nedenle, başarılı bir arabulucu, tarafların her birinin görüş ve ihtiyaçlarını anlayarak, onlara kendi çözüm yollarını bulmaları için yardımcı olur.